" NOWE ŻYCIE " Kluczbork

RybkAA

Mechanizmy obronne w chorobie alkoholowej

Dlaczego alkoholik pije i nie widzi, że alkohol mu szkodzi?
Odpowiedzialny za to jest system iluzji i zaprzeczania - to mechanizm obronny,
który uniemożliwia dostrzeganie skutków picia oraz ukrywanie faktu swego uzależnienia,
przed sobą i otoczeniem. Przybiera postać coraz bardziej rozbudowanych uzasadnień dla picia.
Oznacza to, że duża część uwagi i energii alkoholika poświęcona jest na to, by sobie i innym
objaśniał on sens, konieczność i pozytywne strony picia alkoholu.

Rodzaje zachowań charakterystyczne dla systemu iluzji i zaprzeczania:

a) proste zaprzeczanie - zaprzeczanie oczywistym faktom, podtrzymywanie przekonania,
że czegoś nie ma, mimo, że w rzeczywistości istnieje („wypiłem tylko jeden kieliszek”, „nic nie piłem”);
b) minimalizowanie - pomniejszanie problemów z alkoholem, przyznawanie się do nich,
ale w taki sposób, że wydają się znacznie mniejsze, niż w rzeczywistości („inni piją więcej”);
c) obwinianie - zaprzeczanie własnej odpowiedzialności za swoje zachowania i utrzymywanie,
że zawinił ktoś lub coś innego („koledzy mnie namówili”)
d) racjonalizowanie - usprawiedliwianie i wyjaśnianie przyczyn picia, pomniejszających
własną odpowiedzialność i przedstawiających w pozytywnym świetle motywy własnego postępowania.
Służą one przede wszystkim do dostarczania innych niż uzależnienie wyjaśnień dla zachowań
związanych z piciem („gdybym nie wypił na imieninach, solenizant by się obraził”)
e) intelektualizowanie - unikanie konkretnej i osobistej świadomości problemów alkoholowych,
traktowanie spraw związanych z alkoholem ogólnikowo, w sposób abstrakcyjny,
przy pomocy analizy teoretycznej („przecież wszyscy piją”)
f) odwracanie uwagi - zmiana tematu rozmowy w celu uniknięcia tematów zagrażających,
bo związanych z alkoholem („znów piłeś” ; „tej zupy nie da się jeść, jest za słona”)
g) koloryzowanie wspomnień - opowiadanie w bardzo atrakcyjny sposób o przeżyciach alkoholowych
(„to były cudowne imieniny, wspaniale się bawiliśmy” bez wspominania, że skończyło się awanturą i bójką)
h) wypieranie - zapominanie o nieprzyjemnych zdarzeniach
i) marzeniowe planowanie - tworzenie naiwnych wizji własnych działań i sytuacji, potrzebnych
do rozwiązywania konkretnych problemów życiowych i poprzestawanie na samych marzeniach.

Opracowano na podst.: H. Grzegołowska - Klarkowska "Mechanizmy obronne"
oraz J. Mellibruda: „Psychologiczne mechanizmy uzależnienia”